برای مطالعه و دانلود متن این مقاله بر روی همین متن کلیک کنید.

 

بحث و نتیجه گیری 

هدف پژوهش حاضر این بود که مشخص کند ، یادگیری ضمنی در کلاس چند پایه اتفاق می افتد و اینکه بین ترکیب های متفاوت کلاسی در چندپایه از نظر پیشرفت تحصیلی تفاوت وجود دارد . برای رسیدن به این هدف سه گروه از دانش آموزان کلاس چهارم چندپایه که هر گروه از نظر ترکیب کلاسی متفاوت بود در چهار درس ریاضی و علوم چهارم و ریاضی و علوم پنجم مورد قرار گرفتند . بررسی یافته های پژوهش نشان داد که بین عملکرد دانش آموزان پایه چهارم که با پنجم در یک کلاس حضور داشتند و دانش آموزان چهارمی که با پایه سوم هم کلاس هستند و چهارم تک پایه روستایی در دروس ریاضی و علوم چهارم ابتدایی تفاوت معناداری وجود ندارد. تحقیقات انجام شده در زمینه مقایسه تفاوت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کلاس های چندپایه و تک پایه حاکی از آن است که دانش آموزان تک پایه در مقایسه با دانش آموزان چندپایه بهتر عمل می کنند ( مک کللند ، ۲۰۰۱ ، ماسون و برنز ۱۹۹۴ ، کوکسال ۲۰۰۲ ، کاترین سارجنت ۲۰۰۵ ، اوزتورک ۲۰۰۷ ، بلام و دیوان ۲۰۰۷ ، کلیک و آپای ۲۰۱۰ ) و افرادی نظیر مالاوسکی ، ( ۲۰۰۹ ) ، جیمز و همکاران ( ۲۰۰۶ ) ، توماس و شاو ( ۱۹۹۲ ) ، وین من ( ۱۹۹۵ ) ، نیکبخت ( ۱۳۸۰ ) و مددی امام زاده ( ۱۳۸۳ ) گزارش داده اند که کلاس های چندپایه در آزمونهای پیشرفت تحصیلی کارایی بالاتری نسبت به دانش آموزان تک پایه داشته اند . نتیجه بدست آمده در این زمینه با کارهای انجام شده قبلی همسو نبود ، لیکن جستجوهای محققین مبنی بر اینکه دانش آموزان چند پایه از لحاظ پیشرفت تحصیلی با هم مقایسه شده باشند ، نتیجه ای در بر نداشت . در تبیین نبود تفاوت بین گروهها از نظر پیشرفت تحصیلی می توان به چندین عامل اشاره کرد . از جمله اینکه چون تعداد دانش آموزان چندپایه در تمام ترکیب های کلاسی تقریبا در یک بازه مشخص و نزدیک به هم قرار دارد ، لذا بازدهی کار معلمان مشابه است ، همچنین چون آزمودنیها از نظر شرایط محیطی ، جغرافیایی و فرهنگی از مناطق یکسان انتخاب شده بودند و سطح تحصیل معلمان و منابع یادگیری آنان نیز تقریبا مشابه اختیار شده بود ، این امر نیز موجب یکسان بودن عملکرد آنان در آزمون های دروس پایه چهارم شده است . همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که بین عملکرد دانش آموزان سه گروه در دروس ریاضی و علوم پنجم ابتدایی که ناشی از یادگیری ضمنی است تفاوت معنادار وجود دارد و این تفاوت به سود دانش آموزان چهارم که هم کلاس با پنجمها هستند ، است . این نتیجه با نتایج تحقیقات لویسکی ، چیزوسکا ، هافمن ( ۱۹۸۷ ) ، کاسین و ربر ( ۱۹۹۹ ) ، ربر ، سیترویک و سانوم ( ۲۰۰۶ ) ، رشیدی و قنبری ( ۱۳۸۹ ) و نجاتی ، پور اعتماد و حکمتی ( ۱۳۹۱ ) در زمینه بهره وری آموزشی همسو بوده است . در تبیین این یافته می توان گفت علی رغم زمان اندک معلم برای تدریس کامل عواملی چون ارتباط دانش آموزان با یکدیگر ، جالب بودن روش تدریس معلم برای دانش آموزان ، وجود ارتباط طولی بین محتوای دروس در سالهای متوالی ، کنجکاوی دانش آموزان برای اطلاع از مطالب سالهای آتی ، وجود یک سیستم حمایتی و ایجاد فرصت برای خود برنامه ریزی سبب می شود که دانش آموزان این کلاس ها علاوه بر فراگیری مطالب مربوط به خود درصدد فراگیری مطالب پایه بالاتر از خود نیز و به نوعی از طریق یادگیری ضمنی ، و از سوی دیگر به واسطه اقدام به کسب دانش کنند . گلادول ( ۲۰۰۵ ) معتقد است که پردازش از یک سو با واسطه کنترل ناآگاهانه صورت می گیرد و در واقع یادگیری ضمنی نوعی یادگیری ناآگاهانه است که در آن روابط رمزگذاری شده به وسیله محرک ها بر رفتار تاثیر می گذارد . همچنین مطالعات نشان می دهد که یادگیری ضمنی یک روند خودکار است که فرد بدون احساس یادگیری ، ارتباط بین اجزا را به صورت ناهشیار یاد می گیرد . بر اساس این تعریف برای یادگیری ضمنی به منابع توجهی نیاز نمی شود و محرک ها به صورت خودکار رمزگردانی می شوند ( کوهن ، ایوری و کیل ، ۱۹۹۰ ، رابرتسون ، ۲۰۰۷ ) . در کلاسهای چندپایه نیز و که پایه ها به صورت متوالی در یک کلاس قرار می گیرند ، تعاملات بین دانش آموزان و آشنایی نسبی دانش آموزان پایه پایین تر با سرفصل ها و چارچوبهای دروس پایه بالاتر ناخودآگاه موجب جلب توجه آنان شده و در یادگیری ضمنی اثرگذار خواهد بود .

نتایج این پژوهش می تواند برای معلمان ، برنامه ریزان آموزش و پرورش ، مدیران و مسئولان آموزشی مفید واقع شود تا با شناسایی نقش یادگیری ضمنی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کلاسهای چندپایه این نکته مد نظر قرار گیرد که توالی کلاس ها نه تنها در مقایسه با سایر ترکیب های کلاسی از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نمی کاهد ، بلکه یادگیری ضمنی مطالب پایه بالاتر ، زمینه انگیزه بیشتر و موفقیت دانش آموزان در سالهای بعد را نیز فراهم می آورد . همچنین از نتایج این تحقیق می توان برای بهره وری دانش آموزان با استعداد نیز استفاده کرد . به معلمان و مدیران مدارس چندپایه پیشنهاد می گردد با توجه به شناختی که از دانش آموزان و سطح کلاس ها دارند ، حتی الامکان سعی شود کلاس هایی که پیشرفت تحصیلی رضایت بخشی دارند با پایه بالاتر از خود در یک کلاس قرار داده شوند ، تا علاوه بر یادگیری آگاهانه دروس خود ، به صورت ضمنی مطالب پایه بالاتر از خود را نیز فرا گیرند . چون این کلاسها غالبا در مناطق محروم و روستایی هستند و فراوانی بالایی در سطح کشور دارند ، قطعا توجه ویژه به آنها و بهبود کیفیت آموزشی آنها موجب ارتقای شاخص آموزشی کشور خواهد شد . لذا با توجه به نتایج این تحقیق پیشنهاد می گردد میزان یادگیری ضمنی در قالب یک پژوهش طولی در دیگر سطوح تحصیلی بررسی شود . همچنین شایسته است که مقایسه ای بین میزان استفاده از رسانه های آموزشی در کلاس و یادگیری ضمنی در کلاس های چند پایه انجام پذیرد .