مقدمه
بیشتر دانش آموزان درس ریاضی را به عنوان یکی از سخت ترین درس هایشان می شناسند (که در واقع نیز چنین است ) همچنین نا خود آگاه معلم ریاضی را معلمی بد اخلاق و خشک و خشن می دانند . با توجه به این شرایط اگر معلم ریاضی نیز بخواهد مانند روش های تدریس سنتی در اداره کلاس خشک و خشن برخورد کند و امکان فعالیت و آزادی را از دانش آموزان بگیرد ، دانش آموزان در یادگیری درس ناتوان خواهند بود . شاید در ظاهر درس را فرا گیرند ولی این یادگیری عمقی نخواهد داشت و در آینده مشکل ساز خواهد شد .
با توجه به این عوامل برای موفقیت در امر یاد دهی - یاد گیری معلم باید کلاسی فعال و فرح بخش و متنوع برای دانش آموزان ایجاد کند که در این صورت دانش آموزان در کلاس احساس خستگی نخواهند کرد و با علاقه وانگیزه در فرایند یاددهی–یادگیری شرکت می کنند و ذهنیتی که نسبت به درس و معلم ریاضی دارند تا حدودی تعدیل می شود. شاید بتوان گفت معلم ریاضی بیشتر از سایر معلمان باید به ویژگی های فردی دانش آموزان توجه داشته باشد ، فعالیت هایی متناسب با شرایط جسمی ، محیطی و علمی دانش آموزان طراحی کند ، در برخی از کلاس ها شاید نیاز باشد برای گروهی از دانش آموزان یک موضوع درسی و برای گروهی دیگر موضوع دیگری تدریس شود که بستگی به پایه ی علمی دانش آموزان دارد .
معلم قبل از شروع درس باید با دانش آموزان ارتباط عاطفی و دوستانه برقرار کند که به عنوان یک پیشنهاد می توان روی مهارت های ایجاد ارتباط عاطفی و دوستانه بین معلم و دانش آموز نیز تحقیق کاملی انجام داد که در این مقاله مجال پرداختن به آن نیست .

2- چگونه یک کلاس فعال داشته باشیم ؟
روزگاری که معلم به عنوان گوینده و دانای کلاس و دانش آموز فقط به عنوان شنونده در کلاس حاضر می شد سپری شده است ، زمانی دانش آموز را به عنوان یک لیوان خالی در نظر می گرفتند که باید به وسیله ی معلم و کتاب های درسی پر شود ولی اکنون اشتباه بودن این تفکر به اثبات رسیده است . اکنون دانش آموز را باید آتشی افروخته بدانیم که معلم آن را شعله ورتر می کند . در ادامه روش ها و راه کارهایی برای فعال کردن کلاس ریاضی و بهبود جریان یاددهی – یادگیری ارایه می شود .
2-1 : روش های نوین تدریس
آشنایی با روش های نوین تدریس و اجرای آن ها در کلاس درس لازمه ی کار معلم قرن 21 است . معلم باید به موضوعات هر درس و اهداف آن تسلط کامل داشته باشد . روش های فعال تدریس را به خوبی بشناسد و معایب و مزایای هر یک را بداند و با انتخاب یک یا چند روش فعال ، متناسب با موضوع درس و منطبق با اهداف آن در فعال کردن کلاس درس بکوشد. معلمین تدریس خصوصی
2-2 : استفاده از وسایل کمک آموزشی
با بهره گیری از وسایل کمک آموزشی آماده یا دست سازه های معلم و دانش آموزان می توان کلاس را فعال تر برگزار کرد . به عنوان مثال با تهیه ی اشکال هندسی مورد نیاز در بحث حجم دانش آموزان مفاهیم درس حجم را به صورت عینی تر و ملموس تر درک خواهند کرد .
2-3 : استفاده از تکنولوژی های آموزشی
تکنولوژی های آموزشی از قبیل کامپیوتر و ... می توانند علاقه ی دانش آموزان را به درس ریاضی افزایش دهند . در استفاده از کامپیوتر مسلما معلم باید با برخی از نرم افزار های آموزشی ریاضی آشنایی داشته باشد . به عنوان نمونه باری تهیه ی اسلاید و استفاده از آن در کلاس درس باید با پاورپوینت آشنا باشد . در اینجا لازم است اشاره ای شود به نرم افزار جئو جبرا شود این نرم افزار کاربرد وسیعی در آموزش ریاضی و خصوصا در هندسه دارد . نرم افزار جئو جبرا و آموزش آن در سایت جناب آقای افشین منش موجود می باشد . استفاده از کامپیوتر و نرم افزار های ریاضی علاوه بر آن که علاقه و انگیزه ی دانش آموزان را نسبت به ریاضی افزایش می دهد باعث تسریع و عمیق امر یاد دهی – یاد گیری می شود.

2-4 : استفاده از سرگرمی های ریاضی
متنوع کردن کلاس درس با طراحی معماها و سرگرمی ها و بازی های ریاضی مرتبط با موضوعات درسی می تواند در فعال کردن کلاس ریاضی نقش به سزایی داشته باشد . استفاده از معماها و سرگرمی های ریاضی می تواند صرفا برای درگیر کردن دانش آموزان با مسئله و تقویت قدرت تفکر در آن ها باشد و آن ها را با مراحل و روند تفکر و حل مسئله آشنا کند .
2-5 : تهیه ی بروشور ، روزنامه دیواری و پژوهش های دانش آموزی
فعالیت دانش آموزان در زمینه ی تهیه ی بروشور های ریاضی ، روزنامه دیواری ، مجلات ریاضی در سطح مدرسه و پژوهش در مورد موضوعات ریاضی و ... می تواند کلاس درسی را از حالت خشک و بی روح سنتی خارج کرده و دانش آموزان را با موضوعات درسی در گیر کند . برای تهیه ی موارد مذکور به دلیل وقت گیر بودن بهتر است قسمتی از کار در مدرسه و بقیه در خارج از مدرسه انجام شود .
2-6 : طراحی و برگزاری مسابقات ریاضی در خارج از کلاس
برگزاری مسابقات ریاضی هفتگی در مدرسه جهت درگیر کردن ذهن آن ها با ریاضی و فرایند حل مسئله و تقویت تفکر در آن ها کاری بسیار مفید می باشد . این کار می تواند به صورت مطرح کردن یک یا چند سوال ( معما ) و نصب آن در تابلو اعلانات مدرسه یا در صورت وجود در برد ریاضی مدرسه و تعیین جایزه به تفکیک پایه باشد .
2-7 : معرفی دانش آموزان موفق در پایان هر ماه
معرفی دانش آموزان موفق و دانش آموزانی که در حال پیشرفت هستند به صورت ماهیانه باعٍث ایجاد رقابت در بین آن ها می شود . در این مورد می توان از بسته های تشویقی خاصی متناسب با علائق دانش آموزان برای دانش آموزانی که معرفی می شوند در نظر گرفت ، مثلا برگزاری اردوهای تفریحی ، ورزشی و ... در سطح منطقه و یا این که بر گزاری مسابقات ورزشی بین معرفی شدگان و...

3_ چگونه یک معلم فعال ، پر انرژی و تاثیر گذار باشیم ؟
- به روز نگه داشتن خود از طریق مطالعه ی کتب مرتبط و نشریات تخصصی و بررسی سایت های مرتبط و به روز
- مطالعه و بررسی عملکرد آموزش و پرورش سایر کشورها
- شرکت در کارگاه های ریاضی و کلاس های ضمن خدمت
- انجام تحقیقاتی در زمینه ی اقدام پژوهی
- تبادل نظر با سایر معلمان و داشتن ارتباط قوی و موثر با دانش آموزان

4- نتیجه گیری
معلم قرن 21 باید ویژگی های زیر را داشته باشد .
- خلاق باشد و در کلاس محیطی برای بروز خلاقیت ایجاد کند .
- در کلاس درس محیط پرسش گری ایجاد کند .
- از شکست واهمه نداشته باشد .
- خطر پذیر باشد .
- بتواند پیش نیاز های دانش آموزان را تشخیص دهد و قدرت تغییر پیش فرض ها را داشته باشد .
- قادر به درمان ناتوانایی های یاد گیری دانش آموزان باشد .
- تفاوت های فردی و همچنین مهارت های فردی آن ها را درک کند .
- بتواند به نحو موثر و مفید با دانش آموزانش ارتباط برقرار کند .
- در تدریس فعال مهارت داشته باشد .
- از وسایل کمک آموزشی استفاده ی درست و به جا کند .
- با نشاط و شاداب باشد .
- ظاهری آراسته ، همراه با سعه ی صدر و تعهد در کار داشته باشد .
+ نوشته شده در جمعه ۱۴۰۱/۰۷/۲۹ ساعت 14:29 توسط سامان اسماعیل وندی
|