اهمیت تدریس در مقطع ابتدایی

در بحث تدریس عملکرد معلم به اندازه گفتار او اهمیت دارد. بیش از هر چیزی دانش آموزان شاهد و نظاره گر رفتار معلم هستند. یکی از روشهایی که نشان می‌دهد معلمان به دانش آموزان اهمیت می‌دهند و به آنها علاقه مند هستند ، گوش دادن به آنهاست. تدریس هنری است که هر کسی ممکن است نتواند از چنین هنری بهره ای کافی داشته باشد. در مورد اهمیت آموزش ابتدایی می توان گفت : آموزش ابتدایی به عنوان اولین مرحله آموزش همگانی مطرح است. البته آموزش پیش دبستانی به علت کمبود امکانات ، همگانی نمی‌باشد. اگر آموزش ابتدایی در سطح گستردهای صورت بگیرد و اکثریت یا تمام کودکان واجب التعلیم ایرانی را تحت پوشش قرار بدهد ، می‌تواند بی‌سوادی را در سطح کشور ریشه کن کند. ویژگی‌های منحصر به فرد دوره ابتدایی این است که بنیاد و اساس رفتار در این دوره پی ریزی می‌شود و رفتار انسان بزرگسال محصول آموخته‌های او در خردسالی است . از ویژگی‌های روش تدریس در دوره ابتدایی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود : تنوع بازی ، انگیزه محور بودن ، تاکید بر تجربه‌های یادگیری ، گسترش ذهن ، استفاده از قاعده ی اینجا و اکنون . هماهنگی با اصول یادگیری خلاقیت مفهومی پیچیده و در برگیرنده ابعاد مختلف علمی فرهنگی ، سازمانی و فردی است. صاحب نظران بر این باورند که اولین گام در پرورش خلاقیت کودکان به وجود آوردن شرایط مناسب در محیط خانوادگی آموزشی است. معلم دوره ابتدایی می‌باید ذهنی فعال ، پویا و اطلاعاتی علمی و به روز و کاربردی داشته باشد. معلم ابتدایی باید یک سلسله اصول و مبانی را در جهت پرورش خلاقیت دانش آموزان در کلاس درس در نظر بگیرند تا بتواند در این زمینه موفق شود. دبستان اولین سطح آموزشی است که همه کودکان در سراسر جهان باید آن را بگذرانند. معلمان در سراسر جهان آموزش ابتدایی را مهمترین قسمت زندگی آموزشی هر فرد می‌دانند. اگرچه خیلی از افراد تمایل دارند که بر سالهای تحصیل در دانشگاه تاکید کنند؛ اما مدرسه ابتدایی مطمئنا اولین نقطه عطفی است که زندگی فرد را هم در سطح حرفه ای هم در سطح علمی و هم در سطح شخصی تعریف می‌کند. مهمترین فعالیت اجتماعی تعلیم و تربیت است. تعلیم و تربیت در سایه آموزش و پرورش و با حضور معلمان صورت می‌گیرد. بدین ترتیب آموزش و پرورش در جامعه جایگاه خاصی دارد. معلمان یکی از ارکان اصلی این مجموعه هستند که این وظیفه خطیر برعهده آنهاست. آموزش ابتدایی حساس‌ترین و مهم‌ترین دوره تحصیلی است ، زیرا شخصیت و رشد کودکان در این دوره شکل می‌گیرد. معلمان باروش‌ های تدریس به آموزش می‌پردازند. روش‌های تدریس به معلم کمک می کند تا یک موضوع درسی را با توجه به اهداف و متناسب با دانش آموزان درس دهند. ابزار هایی که معلمان در اختیار دارند برنامه درسی و طرح درس است که مانند چراغ راه عمل می‌کند. در واقع به معلم راه و جهت دهی می‌دهد که موجب عدم سردرگمی معلمان می‌شود و اهداف آنها را به طور دقیق نشان می‌دهد.

سینا معبودی ، گروه ۲۱ ، درس طراحی آموزشی ، کارشناسی آموزش ابتدایی

ویژگی های یک طرح درس خوب

هر طرح درس اجرا شده در مدارس باید دارای ویژگی هایی باشد که بر تاثیر آن جهت یادگیری بهتر بیفزاید که در ادامه به ذکر چند نمونه از آن ها می پردازیم.

ادامه نوشته

طرح درس

برای شنیدن این پادکست کلیک نمایید.

آموزش طرح درس به زبان ساده

در این جا می خواهیم آموزش طرح درس را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم.

ادامه نوشته

نکات طرح درس نویسی

برای شنیدن این پادکست کلیک کنید.

ویژگی های یک طرح درس خوب

مهم‌ترین آموزه تکنولوژی آموزشـی کاربرد یافته های علمی و هنر تدریس در فرایند یاددهی و یادگیری است.

تکنولوژی آموزشــی با تلفیق ابتکاری علم یادگیری و هنر تدریس با فناوریهای ســخت افزاری و نرم افزاری، نیل به اهداف آموزشــی را محقق می‌سازد. به کلامی دیگر، معلم در مقام تکنولوژیست آموزشی، با ترکیب فعالیت های یاددهی و یادگیری، مواد آموزشی و انواع فناوری‌ها، محتوای درس را برای آموزش دادن عملیاتی می‌کند این عمل همان طراحی آموزشی یا اصطلاحاً » تهیه طرح درس«است. بنابراین، طرح درس، در واقع برنامه و نقشه کار معلم برای تحقق اهداف آموزشی در بازهه ای زمانی مشخصی است که مدت آن از یک ساعت کلاسی تا یکسال تحصیلی قابل تغییر است.

به خاطر داشته باشــیم، در تهیه طرح درس، دانش و اطلاعات روانشــناختی معلم از دانش آموز، تجربه‌ها و نوآوری‌های آموزشی، علاقه و نگرش معلم نسبت به فلسفه تعلیم و تربیت نقش بسزایی دارد. بنابراین طرح درس خوب ویژگی‌هایی دارد که به آنها اشاره خواهیم کرد. پیش از آن، قابل ذکر است که امروزه کاربرد فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در آموزش وپرورش رونق یافته اســت و در دو ســه سال اخیر، برنامه درسی ملی در مدارس اجرا می‌شود.از این رو، نیاز به تدوین و تنظیم طرح درس با الگویی نو و همسو با اهداف نظام جدید آموزشی کشورمان روز به روز بیشتر احساس می‌شود.

ادامه نوشته

ارزشیابی آغازین و اهمیت آن

ارزشیابی آغازین، همانطور که از نامش پیداست، اولین گام در فرایند ارزشیابی آموزشی است. این ارزشیابی پیش از آغاز تدریس انجام می‌شود و هدف آن، سنجش دانش، مهارت‌ها و نگرش‌های قبلی دانش‌آموزان نسبت به موضوع درس است. اهمیت این مرحله از ارزشیابی در طراحی و اجرای موثر یک طرح درس بسیار زیاد است.

چرا ارزشیابی آغازین مهم است؟

تعیین نقطه شروع: ارزشیابی آغازین به معلم کمک می‌کند تا بداند دانش‌آموزان چه چیزهایی را می‌دانند و چه چیزهایی را نمی‌دانند. با این اطلاعات، معلم می‌تواند محتوای آموزشی را به صورت دقیق‌تر و متناسب با سطح دانش دانش‌آموزان تنظیم کند.

شناسایی پیش‌نیازها: این ارزشیابی به معلم کمک می‌کند تا پیش‌نیازهای لازم برای یادگیری موضوع جدید را شناسایی کند. اگر دانش‌آموزان پیش‌نیازهای لازم را نداشته باشند، معلم می‌تواند برنامه‌ای برای تقویت این پیش‌نیازها طراحی کند.

شخصی‌سازی آموزش: با توجه به نتایج ارزشیابی آغازین، معلم می‌تواند برنامه آموزشی را به صورت فردی یا گروهی برای هر دانش‌آموز یا گروهی از دانش‌آموزان تنظیم کند.

افزایش انگیزه: وقتی دانش‌آموزان متوجه شوند که معلم از پیش‌دانسته‌های آن‌ها آگاه است و آموزش را بر اساس آن تنظیم می‌کند، انگیزه بیشتری برای یادگیری پیدا می‌کنند.

بهبود کیفیت آموزش: با استفاده از نتایج ارزشیابی آغازین، معلم می‌تواند روش‌های تدریس خود را بهبود بخشد و فعالیت‌های یادگیری متنوع‌تری را طراحی کند.

انواع ارزشیابی آغازین

پرسش و پاسخ: ساده‌ترین روش ارزشیابی آغازین، پرسیدن سوالات شفاهی یا کتبی از دانش‌آموزان است.

آزمون کوتاه: یک آزمون کوتاه می‌تواند برای سنجش دانش قبلی دانش‌آموزان در مورد موضوع مورد نظر استفاده شود.

مشاهده: معلم می‌تواند با مشاهده رفتار دانش‌آموزان در حین انجام فعالیت‌های مختلف، اطلاعاتی در مورد دانش و مهارت‌های آن‌ها کسب کند.

مصاحبه: مصاحبه با دانش‌آموزان به صورت انفرادی یا گروهی می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری در مورد نظرات و دیدگاه‌های آن‌ها ارائه دهد.

مثال‌هایی از سوالات ارزشیابی آغازین

ریاضی: قبل از شروع درس کسرها، معلم می‌تواند از دانش‌آموزان بخواهد تا یک شکل را به چند قسمت مساوی تقسیم کنند.

علوم: قبل از شروع درس چرخه آب، معلم می‌تواند از دانش‌آموزان بخواهد تا یک نقاشی از چرخه آب بکشند.

زبان انگلیسی: قبل از شروع درس زمان‌های گذشته، معلم می‌تواند از دانش‌آموزان بخواهد تا جملاتی را در مورد کارهایی که دیروز انجام داده‌اند، بنویسند.

جمع‌بندی

ارزشیابی آغازین یک ابزار قدرتمند برای معلمانی است که می‌خواهند آموزش مؤثری را ارائه دهند. با استفاده از این ارزشیابی، معلم می‌تواند دانش‌آموزان را بهتر بشناسد، نقاط قوت و ضعف آن‌ها را شناسایی کند و برنامه آموزشی را به صورت دقیق‌تری تنظیم کند. در نتیجه، یادگیری دانش‌آموزان بهبود یافته و آن‌ها می‌توانند به طور مؤثرتری به اهداف آموزشی دست یابند.

نکته مهم: ارزشیابی آغازین باید به صورت مداوم و در طول سال تحصیلی انجام شود تا معلم بتواند پیشرفت دانش‌آموزان را به طور دقیق ارزیابی کند و در صورت نیاز، تغییراتی در برنامه آموزشی ایجاد کند.

سیدمحمدرضاکرمی

تفاوت طرح درس با طراحی آموزشی

طرح درس و طراحی آموزشی هر دو مرتبط با فرایند یادگیری و تدریس هستند، اما هر یک از آن‌ها جنبه‌های مختلف و اهداف متفاوتی دارند. در زیر به تفاوت‌های کلیدی بین این دو پرداخته می‌شود:

ادامه نوشته

اهمیت طراحی آموزشی در تدریس کودکان مقطع ابتدایی

پژوهش حاضر با هدف اهمیت طراحی آموزشی در آموزش دروس به کودکان ابتدایی انجام گرفت. برای توجه به اهمیت طراحی آموزشی و ضرورت آن در بهبود نظام های آموزشی، در اینجا به بررسی مفهوم طراحی آموزشی و فواید آن پرداخته شده است.

‌

ادامه نوشته

اهداف رفتاری

اهداف رفتاری :

اهداف رفتاری به اهدافی گفته می‌شود که به صورت دقیق و قابل مشاهده، رفتار یا عملکردی را که از دانش‌آموز انتظار می‌رود، توصیف می‌کنند. این اهداف باید به گونه‌ای باشند که بتوان آن‌ها را سنجید و ارزیابی کرد. اهداف رفتاری در یک طرح درس، به طور مشخص و قابل اندازه‌گیری، مهارت‌ها، دانش یا نگرش‌هایی را که دانش‌آموزان باید پس از پایان درس به دست آورند، تعریف می‌کنند. اهداف رفتاری طرح درس، یکی از بخش‌های کلیدی در فرآیند طراحی آموزشی است.

ادامه نوشته

مدیریت کلاس (طراحی آموزشی و طرح درس)

تکنولوژی آموزشی پیشرفته

وبلاگی است در مورد مطالب تکنولوژی آموزشی- اخبار و فناوری های مربوط به آن

طراحی آموزشی چیست؟ چه مراحلی دارد؟

چگونه فرآيند آموزش را طراحي کنيم؟تدريس[Teaching] چيست؟

ادامه نوشته

مراحل نوشتن طرح درس

آیا طراح آموزشی همان طراح درس است؟

​آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید: «طراحی آموزشی و طرح درس چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟» نکته اساسی این است که وقتی واژه‌های متفاوتی وجود دارند، به احتمال غریب‌به‌یقین به معانی مختلفی دلالت دارند. طراحی آموزشی، همان ترسیم نقشه و راه فرایند یاددهی‌ـ یادگیری است که می‌تواند حیطه‌ای محدود از کلاس درس تا سازمان‌های بسیار بزرگ و مخاطبان بسیار زیادی را دربر داشته باشد. حال آنکه از یک معلم موفق انتظار می‌رود، هنگام ورود به کلاس درس، ابزاری به نام طرح درس را با خود به همراه داشته باشد تا بتواند در امر تدریس موفق‌تر عمل کند و به اهداف یادگیری کتاب درسی در بازه زمانی مشخص‌شده برسد. از همین نکته این چالش در ذهن ایجاد می‌شود که احتمالاً طراحی آموزشی و طرح درس از نظر هدف، گستره، ماهیت و فرایند، و نیز از نظر کارکرد تفاوت داشته باشند.

طراحی آموزشی

طراحـی آمـوزشـی را مـی‌تـوان پیـش‌بینی‌کننـده و تنـظیم‌کـننده رویدادهای آموزشی براساس اهداف، محتوا و امکانات موجود با توجه به ویژگی‌های یادگیرندگان تعریف کرد (رضوی و نوروزی، 1398؛ فردانش، 1390). هدف از طراحی آموزشی، فراهم‌آوردن امکانات مورد نیاز یادگیری است، زیرا انتخاب فعالیت‌های یادگیری مؤثر و مناسب، عامل مهمی در فرایند طراحی یک مبحث آموزشی محسوب می‌شود. درواقع، با طراحی آموزشی ما می‌کوشیم قبل از قدم گذاشتن به صحنه یاددهی‌ـ یادگیری، همه چیز را پیش‌بینی و آماده، و برنامه خود را تنظیم کنیم. بنابراین، طراح آموزشی فردی است که ضمن هماهنگی با متخصص موضوعی، همه فرصت‌ها و محدودیت‌های ممکن بر سر راه یاددهی‌ـ یادگیری را کنار هم می‌چیند و برنامه آموزش را تدوین می‌کند. برای طراحی آموزشی الگوها و روش‌های مختلفی وجود دارد، اما معمولاً مشاهده می‌شود که در اکثر الگوهای موجود، فعالیت طراحی آموزشی حول موارد زیر است:

• تنظیم و تحلیل اهداف آموزشی؛

• تحلیل موقعیت آموزشی؛

• تحلیل و تعیین محتوا، روش‌ها و وسایل آموزشی؛

• تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی (رضوی و نوروزی، 1398).

با طی کردن مراحل فوق (و احتمالاً فعالیت‌های جانبی دیگر)، برنامه‌ای در اختیار فرد یا مؤسسه ارائه‌دهنده آموزش قرار می‌گیرد که طراحی آموزشی است. برای طراحی آموزشی الگوهای متنوعی وجود دارند. برای اینکه بدانیم از کدام الگوی طراحی آموزشی استفاده کنیم، لازم است ضمن کسب آگاهی در مورد انواع الگوها، به مؤلفه‌هایی نظیر اهداف آموزشی، مخاطبان، گستره فعالیت، محتوای آموزشی، امکانات و محدودیت‌های موجود و ... توجه داشته باشیم.

طرح درس

در اصل، ایده‌ها و مقدمه‌چینی‌ها و پیش‌بینی‌هایی که معلم قبل از رفتن به کلاس درس روی کاغذ یادداشت می‌کند، طرح درس نامیده می‌شود (شعبانی، 1390). معلم ابتدا در نظر می‌گیرد که قرار است طرح درس را برای یک جلسه تدریس (روزانه)، یک هفته (هفتگی)، یک ماه (ماهانه)، یک ‌ترم (ترمی) یا یک سال تحصیلی (طرح درس سالانه) تدوین کند. سپس عنوان یا عنوان‌های درس‌ها را به همراه زمانی که باید به آن‌ها اختصاص یابد، یادداشت می‌کند (تعداد جلسات). در ادامه:

• هدف‌های آموزشی کلی، جزئی، و رفتاری را مشخص می‌کند.

• مخاطبان آموزشی را مشخص می‌سازد.

• رئوس مطالب را روی کاغذ می‌آورد.

• فعالیت‌های لازم برای یادگیری هر مطلب را به همراه زمان لازم برای آن مطلب مرتب می‌کند.

• روش یا روش‌های تدریس را مشخص می‌سازد.

• ابزارها و وسایل آموزشی و کمک‌آموزشی را در نظر می‌گیرد.

• تدابیر لازم برای ارزیابی مستمر و نیز ارزشیابی پایانی را لحاظ می‌کند.

• تدابیری را برای تمرین و انتقال موضوع‌ها و مباحث درسی به موقعیت‌های دیگر به‌منظور نهادینه‌شدن و کاربردی‌شدن یادگیری در نظر می‌گیرد.

چنانچه این مراحل و فعالیت‌ها روی کاغذ اعمال شوند، طرح درس نامیده می‌شوند. طرح درس نقشه و طرحی آماده و قابل اجرا در کلاس درس است که به نوعی راهنمای عمل معلم و دانش‌آموز در کلاس درس به حساب می‌آید.

تفاوت طراحی آموزشی و طرح درس

تاکنون دانستیم که طراحی آموزشی و طرح درس شامل چه فعالیت‌هایی و از چه ویژگی‌هایی برخوردار هستند. با عنایت به مطالب فوق، می‌توان برخی از تفاوت‌های طراحی آموزشی و طرح درس را در قالب این موارد عنوان کرد:

۱. حیطه و گستره طراحی آموزشی و طرح درس متفاوت است. همان‌گونه که پیش‌تر عنوان شد، طرح درس ابزاری برای کمک به معلم برای انجام فعالیت‌های یاددهی‌ـ یادگیری در سطح کلاس و کتاب درسی است که می‌تواند حالت روزانه، هفتگی، ماهانه، ترمی یا سالانه داشته باشد. حال آنکه حیطه طراحی آموزشی بسیار وسیع‌تر است و می‌تواند تا حد سازمان‌ها و مؤسسه‌های بین‌المللی نیز گسترده باشد. در سطح نظام آموزشی، فعالیت‌های طراحی آموزشی در سطح گسترده معمولاً توسط برنامه‌ریزان آموزشی و درسی انجام می‌شوند و طراحی فرصت‌ها و فعالیت‌های یادگیری در سطح خرد در قالب طرح درس بر عهده آموزشگر قرار دارد.

۲. طراحی آموزشی فرایند و فعالیت ترسیم نقشه و جریان یاددهی‌ـ یادگیری است، حال آنکه طرح درس نقشه ترسیم‌شده از جریان یاددهی‌ـ یادگیری و در اصل، یک ابزار و فناوری ایجادشده در نتیجه توجه به اصول و مراحل طراحی آموزشی برای فعالیت‌های یادگیری در سطح کلاس درس است.

۳. از آنجا که طرح درس نقشه ترسیم‌شده از جریان یاددهی‌ـ یادگیری است (در اصل حاصلی از طراحی آموزشی است)، می‌توان به نوعی رابطه کل و جز را بین طراحی آموزشی و طرح درس متصور شد. به عبارت دیگر، فعالیتی که برای تنظیم و تدوین طرح درس صورت می‌گیرد، خود نوعی طراحی آموزشی در سطح خرد است، اما هر فعالیت طراحی آموزشی الزاماً تدوین طرح درس نیست و می‌تواند موضوع‌ها و حیطه‌های بسیار متنوع‌تر و گسترده‌تری را شامل شود.

۴. از آنجا که طرح درس به موقعیت‌های کلاسی و فعالیت معلم و دانش‌آموزان معطوف است، تقریباً روالی منظم دارد و نسبتاً از پیچیدگی کمتری برخوردار است. اما طراحی آموزشی چون برای هر موقعیت و گستره‌ای که قرار باشد آموزشی اتفاق بیفتد، کاربرد دارد،‌ لذا در موقعیت‌های متنوع سازوکارهای متفاوتی دارد و از پیچیدگی بیشتری برخوردار است.

۵. طراحی آموزشی فرایندی است که هنوز محقق نشده است، اما طرح درس ابزاری آماده اجراست.

جمع‌بندی

طراحی آموزشی و طرح درس مفاهیمی هستند که ضمن داشتن هم‌پوشانی‌ها و تشابهاتی با یکدیگر، تفاوت‌ها و تمایزهایی هم دارند. طراحی آموزشی همان ترسیم نقشه و جریان یاددهی‌ـ یادگیری است که می‌تواند در هر موقعیتی که قرار است آموزشی اتفاق بیفتد، کاربرد داشته باشد. طرح درس نیز همان ایده‌ها و پیش‌بینی رویدادهایی است که معلم در قالب یک نوشتار با خود به کلاس درس می‌برد. این مفاهیم از نظر هدف، مخاطب، گستره، کارکرد و ... با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. هر طرح درس نوعی حاصل و برونداد جریان طراحی آموزشی است، اما هر طراحی آموزشی الزاماً در قالب طرح درس محدود نیست.

منابع

1. رضوی، سید عباس و نوروزی، داریوش (1398). مبانی طراحی آموزشی. انتشارات سمت. تهران.

2. فردانش، هاشم (1390). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی. انتشارات سمت. تهران.

3. شعبانی، حسن (1390). مهارت‌های آموزشی و پرورشی. انتشارات سمت. تهران.

مراحل تدوین طرح درس

1-مشخصات کلی: موارد زیر در بالای صفحه کاربرگ طرح درس نوشته شود:👇

🔷عنوان در سال تحصیلی

🔶ترم تحصیلی

🔷دوره تحصیلی

🔶پایه ی تحصیلی

🔷مدت زمان ساعت تدریس

🔶رشته درسی

🔷نام مدرس

🔶تعداد دانش آموزان

2-هدف کلی درس: تنظیم هدف کلی درس بر اساس موضوع و دوره در یکی از سطوح شناخته شده زیر:👇

🔷هدف های کلی هر دوره تحصیلی

🔶هدف های کلی هر درس یا کتاب درسی

🔷هدف های کلی هر جلسه تدریس

3-رئوس مطالب

💎پس از تعیین و نوشتن اهداف کلی، طراح باید رئوس مطالب (عناوین فرعی موضوع درس) را مشخص سازد. ترتیب و توالی مناسب عناوین فرعی همواره باید مورد توجه قرار گیرد. عناوین فرعی، بهترین راهنمای نگارش هدفهای جزئی است: زیرا بر اساس هر عنوان فرعی می توان یک هدف جزئی نوشت.

4- اهداف جزئی

💎هدفهای جزئی هدفهایی هستند که زیرمجموعه هدفهای کلی می باشند. برای هر هدف جزئی یک یا چند هدف رفتاری نوشته می شود.

5-اهداف رفتاری

💎هدف های رفتاری برای توصیف عملکرد فراگیران بکار می روند. پس از هدف های جزئی و با توجه به ویژگی های تعیین شده برای آنها و متناسب با سطوح مختلف حیطه های یادگیری از ساده به دشوار نوشته می شوند. در طرح درس روزانه باید هر هدف رفتاری متناسب با هدف جزئی مربوط به آن نوشته شود.

6-روش آموزش (روشهای تدریس)

💎به منظور نیل به اهداف آموزشی تعیین شده بهره گیری از روش های تدریس و الگوهای تدریس متناسب با هدف های درس و نوع مطالب و بحث، نوع کلاس، تعداد فراگیران و غیره روش های و الگوهای خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

7-مواد و وسایل آموزشی

💎وسایل آموزشی به کلیه تجهیزات و امکاناتی اطلاق می شود که می توانند در محیط آموزشی شرایطی را به وجود آورند که در آن شرایط، یادگیری سریعتر، آسانتر، بهتر، بادوامتر و موثرتر صورت بگیرد.

⭐معیارهای انتخاب وسایل آموزشی

🔶ویژگی های آموزشی وسیله

🔷ویژگی های فنی وسیله

🔶امکانات اجرائی

⭐ویژگی های آموزشی وسیله

💎وسایلی که انتخاب می شوند باید علاوه بر ارائه انتقال مطالب و مفاهیم جدید، در صورت لزوم امکان تکرار فراگرفته گذشته را نیز فراهم آورند و علاقه فراگیر را نسبت به موضوع آموزش جلب کنند، و این توجه را تا پایان فعالیتهای آموزشی حفظ نمایند، علاوه براین کیفیت یادگیری را افزایش دهند و فراگیر را به پاسخگویی و ابراز واکنش تشویق کنند.

⭐ویژگی های فنی وسیله

💎مهمترین ویژگی های فنی یک وسیله آموزشی را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:👇

🔷توانایی انتقال پیام مورد نظر

🔶قابلیت حمل و نقل(قابلیت جابه جا کردن)

🔷سهولت کاربرد

🔶سهولت دستکاری و تعمیر

🔷قابلیت رجوع(رجوع پذیری)

⭐امکانات اجرائی

💎مهمترین عواملی که در اجرا پذیری وسایل آموزشی تاثیر می گذارند عبارتند از:👇

🔷تعداد فراگیران

🔶وضعیت و اندازه کلاس

🔷زمان لازم

🔶در دسترس بودن

🔷اقتصادی بودن

8-تعیین رفتارهای ورودی

💎رفتار ورودی، آموخته ها و توانایی هایی هستند که فراگیران قبل از شروع درس جدید باید آنها را کسب کرده باشند تا بتوانند درس جدید را فراگیرند. به عبارتی آمادگی های فرد برای یادگیری هدف های آموزشی رفتارهای ورودی گفته می شود. یعنی آموخته های قبلی یادگیرنده که برای یادگیری مطلب تازه، پیش نیاز محسوب می شود.

9-انجام کارهای مقدماتی

💎شامل فعالیتها و اقداماتی است که توسط معلم قبل شروع ارائه درس انجام می شود. مانند احوالپرسی، حضور و غیاب، بررسی تکالیف و ...

10-ارزشیابی تشخیصی

💎نوعی ارزشیابی است که سوال های آن براساس رفتارهای ورودی طراحی می شوند و قبل از شروع تدریس اجرا می شود، به عبارت دیگر سنجش رفتارهای ورودی را ارزشیابی تشخیصی می گویند.
اجرای این ارزشیابی زمانی ضرورت دارد که معلم از دانش های و مهارت های قبلی فراگیران خود اطلاع کافی نداشته باشد.

11- زمینه سازی و ایجاد انگیزه

💎هدف زمینه سازی برای ایجاد یک ارتباط ذهنی بین مطالب فراگرفته و مطالبی که آموزش داده خواهد شد و استفاده از یادگیری قبلی شاگردان برای حل مسائل جدید است.
زمینه سازی جهت پیوند مطالبی که قبلا آموخته شده با مطالب جدیدی که قرار است معرفی شود و گاهی هم به منظور تهیه چهارچوب یا ساختار یک درس به کار می رود و توجه فراگیران را نسبت به آنچه که باید یاد بگیرد جلب می کند.

12-اجزاء و شیوه ارائه درس

💎این قسمت اساس طرح درس را تشکیل می دهد و باید به کاملترین وجه تنظیم گردد. مطالب ارائه شده باید دارای پیوستگی و نظم منطقی باشد.
برای دروس جدید باید بر پایه دانسته ها و تجارب قبلی دانش آموزان طراحی و ارائه گردد، بطوریکه ارتباط منطقی درس جدید با مرحله آماده سازی حفظ گردد. مطالب ارائه شده باید دارای پیوستگی و نظم منطقی باشد

13-ارزشیابی تکوینی(مرحله ای– مستمر)

💎ارزشیابی تکوینی زمانی اجرا می شود که فعالیت آموزشی جریان دارد و یادگیری در حال تکوین و شکل گیری است.
هدف این نوع ارزشیابی کشف نقاط قوت و ضعف فراگیران در فرایند یادگیری است. این نوع ارزشیابی در تعمق یادگیری سهم به سزایی دارد و شرایط لازم را برای انتقال یادگیری آماده می سازد.

14-جمع بندی مطالب☕

💎برای تثبیت مطالب ارائه شده در ذهن فراگیران بهتر است درس ارائه شده خلاصه، جمع بندی و نتیجه گیری شود. این نتیجه گیری می تواند توسط خود فراگیران انجام شود و مدرس اظهار نظر نهایی را انجام دهد. جمع بندی به شیوه های مختلفی صورت می گیرد. مانند جمع بندی از طریق نوشتن در تابلو، پرسش از فراگیران، خلاصه کردن توسط فراگیران و ......

15-ارزشیابی پایانی (تراکمی)

💎در ارزشیابی تراکمی، تمامی آموخته های فراگیران در طول یک دوره آموزشی تعیین می شوند و هدف آن نمره دادن به فراگیران و قضاوت درباره اثربخشی کار مدرس و برنامه درسی یا مقایسه برنامه های مختلف درسی با یکدیگر است..
منظور از تکالیف، موظف ساختن فراگیران به انجام فعالیتهایی است که از جانب معلم تعیین می شود. تکالیف درس به شیوه های مختلفی تقسیم شده اند که یک نوع از این تقسیم بندی ها از نظر شیوه ارائه به فراگیران است:
⭐تکالیف عمومی، گروهی و فردی

🔷تکالیف عمومی: براساس هدف های درس و توانایی همه فراگیران طراحی می شوند.

🔶تکالیف گروهی: وقتی ارائه می شود که معلم، فراگیران خود را گروه بندی کرده و در چنین شرایطی براساس توانایی هر یک ازگروه ها، موضوعات مناسبی داده می شود.

🔷تکالیف فردی: معلم ابتدا شاگردان را شناسایی می کند آنگاه براساس توانایی ها، علایق و نتایج ارزشیابی خود، فعالیت هایی را برای هر کدام از فراگیران معین می نماید.

طرح درس

    نوشتن طرح درس یکی از مباحث مهم در برنامه‌ریزی درسی، روش تدریس و مدیریت کلاس است. هر معلم خصوصی، معلم مدرسه یا استادی، چه تازه‌کار و چه با تجربه، برای اینکه بتواند برنامه‌ریزی دقیقی برای کلاس‌های خود داشته باشد و موضوعات درسی را به بهترین شکل ممکن در کلاس پیاده‌سازی کند، به نوشتن طرح درس نیاز پیدا خواهد کرد.

 

ادامه نوشته

راهنمای عملی طرح درس روزانه و سالانه

برای دانلود فایل اینجا کلیل کنید.