آموزش و کلاس درس
هر وقت کلمه کلاس را میشنویم، یک اطاق به نظرمان میآید که تعدادی میز و صندلی دارد و جایگاهی برای معلم که از آنجا اطلاعات خود را به دانش آموزان انتقال میدهد. از زمانی که آموزش تشکل مدرن خود را پیدا کرد و موسساتی مانند مدارس، کالج ها و دانشگاهها ایجاد شدند این ساختار تغییر اساسی خاصی پیدا نکرده. یک مدرسه از نوع اولیه اش متشکل از اطاق ها، حجره ها و سالن هایی بودند که دانش آموزان در آن با نظم خاصی نشسته و با گوش فرا دادن به تدریس آموزگار و اوامر او و انجام تکالیف به تحصیل علم می پرداختند. این نوع عملکرد و روش در طول صد سال اخیر تحول زیادی در روش اجرایی نداشته. البته در صد سال اخیر ساختمانها مدرن تر شده اند، لوازم تحریر ها پیش رفته تر گردیده اند و ذخایر علمی از آنالوگ به دیجیتال ارتقاء پیدا کرده اند.
سبک تدریس معلم محور قدیمی ترین سبک آموزشی
قدیمی ترین سبک آموزش، سبک تدریس معلم محور است. در این سبک، معلم ناخدای کلاس است. معلم به عنوان ناخدای کلاس درس، تنها کسی است که میتواند تعیین کننده برنامه آموزشی دانش آموزان باشد و تنها فردی است که صاحب نظر میباشد. در این سبک، معلم تنها منبع علم در نظر گرفته شده و تصمیم او در مورد روش اجرای آموزش، مقدار تکالیف و صحت و عدم صحت نظرات و پاسخ دانش آموزان تصمیم نهایی است. یک محیط آموزشی معلم محور در قدیمی ترین شکل آن یک محیط کاری بسیار مستبدانه بوده است.
سبک آموزشی معلم محور سالها دوام داشته است و هنوز در مدارس، کالج ها و دانشگاهها اجرا میگردد. البته شکل مدرن اجرایی این سبک آموزش دیگر در یک محیط کاری و اجتماعی مستبدانه نیست ولی هنوز معلم و استاد منبع اصلی علم تصور میشوند و به همین دلیل تسلط معلم در برنامه ریزی و پیشروی فعالیت های آموزشی محصلین نهایی و ۱۰۰ درصد است. در محیط های آموزشی معلم محور مدرن، آموزگاران مسئولیت این را دارند که کلیه مطالب آموزشی را تدوین کنند، برنامه و روش ارائه اطلاعات به دانش آموزان را تنظیم کنند و صحت کسب علم بوسیله محصلین را تایید نمایند. این سبک در زمان حال بوسیله بعضی از مدرسین مجرب با انرژی بسیار زیاد و مهارت نمایشی بسیار جذاب و بازخورد فعال دانش آموزان اجرا میگردد ولی هنوز کاملا یک طرفه و از جانب معلم به دانش آموزان میباشد.
سبک آموزش دانش آموز محور یک تحول نو
این سبک آموزشی که از تحولات عصر ما هست اولین با در کشورهای اروپای شمالی مانند فنلاند مورد استفاده قرار گرفت. این سبک آموزشی عموما برای دانش آموزان جوان و کودک مورد استفاده قرار میگیرد. دانش آموزان ابتدایی و متوسطه با حضور، مشارکت و تعامل مدبرانه معلم، به تجسس و تفحص می پردازند و به آموزه های جدید دست می یابند. سبک آموزشی دانش آموز محور یک روش بسیار مهیج است که برای کودکان و نوجوانان یادگیری را بسیار جذاب و خوش آیند میکند. در سبک آموزش دانش آموز محور، معلم نقش مدیر تدارکات را دارد که بر حسب هر موقعیت آموزشی، شرایط و ابزار مورد نیاز را مهیا میکند و راه را برای پیموده شدن آن تجربه آموزشی هموار می گرداند.
سبک تدریس و تحصیل دانش آموز محور، دانش آموزان را به آموزش علاقمند میکند و آزادی عمل بسیاری را برای مسئولین آموزشی در نظر میگیرد. در این سبک آموزشی، رسیدن به اهداف و آموزه های مشخص و استاندارد مد نظر نیست و محدودیت زمانی اعمال نمی گردد. اگر یک مجموعه آموزشی هدف و آموزه های مشخصی را برای دانش پژوهان خود در نظر دارد و میخواهد با کمترین هزینه و زمان به آن دست بیابد، با سبک تدریس و تحصیل دانش آموز محور مناسبتی نخواهد داشت.
آموزش تعاملی نوین ترین سبک تحصیل
تا کنون در این نوشتار دو سبک آموزشی معلم محور و دانش آموز محور را بررسی کرده ایم. در طیف سبکهای آموزشی میتوان گفت که این دو سبک در دو انتهای مقابل یکدیگر در این طیف قرار دادند. سبک معلم محور که بسیار منظم و هدفمند است و رسیدن به آموزه های مشخص را با کمترین هزینه و در سریعترین زمان می پسندد. این سبک در ظاهر میتواند خشک و مستبدانه به نظر بیاید و میتواند بسیار جذاب و نمایشی ولی در هر صورت اهداف یادگیری از پیش برنامه ریزی شده هستند. در انتهای دیگر این طیف، سبک دانش آموز محور را بررسی کردیم که هیچگونه هدف مشخصی را دنبال نمیکند غیر از اینکه محصلین خود به آموزه های خویش دست بیابند و مهارت تحصیل علم و حل مسائل را کسب کنند.
در بین این دو سبک، طیفی گسترده از سبکهای آموزشی قرار دارند که در حقیقت اختلاطی از دو سبک معلم محو و دانش آموز محور هستند و اصطلاحا به آنها سبک های آموزشی تعاملی میگویند. تفاوت اصلی سبکهای تعاملی در کم رنگ و یا پر رنک بودن نقش معلم در جهت گیری فعالیتهای آموزشی است. برای مثال یک نوع از آموزش تعاملی میتواند اینگونه باشد که آموزگار مواد و موارد آموزشی را از پیش تدوین و تنظیم میکند و اهداف هر جلسه آموزشی را نیز از پیش مشخص کرده ولی دانش آموزان با تجسس و تفحص و ابتکار خود و با سعی جمعی به آن دست آورد ها و آموخته ها می رسند.
مثال دیگر سبک آموزش تعاملی اینگونه است که معلم مواد و موارد آموزشی را از پیش تدوین و تنظیم کرده و هدف کلی و نهایی دوره آموزشی را مشخص میکند ولی سو و جهت پیشرفت جلسات را به عهده دانش پژوهان قرار میدهد. نوع دیگر آموزش تعاملی اینگونه است که اهداف نهایی و خروجیهای یک دوره آموزشی را معلم تعیین میکند و دانش آموزان موظف به تدوین و تنظیم کلیه مواد آموزشی و تهیه تجهیزات لازم و برنامه ریزی جلسات آموزشی میشوند. معلم از جانب موسسه آموزشی مسئولیت تعیین زمان و بودجه لازم و تایید خروجی در انتهای دوره را به عهده دارد.
سبک آموزش تعاملی مورد تایید ویزتوت
در کلیه سبکهای آموزشی تعاملی در هر کجایی که از طیف وسیع آن قرار داشته باشند، یک حقیقت یکسان وجود دارد و آن این است که معلم نقشی جدا از دانش آموزان دارد و موقعیت و مسئولیت معلم بیشتر رنگ و طعم بازرس، سرپرست و ممتحن بودن را دارد. معلم در تمامی سبک های تعاملی محوریت مدیر و گرداننده را دارد و دانش آموزان دنباله رو هستند و این مشخصه در رفتار و موقعیت اجرایی در داخل کلاس و خارج از آن بسیار برجسته است و بر برجسته بودن آن اصرار میگردد.
در سبک آموزش تعاملی ویزتوت سعی شده که با تغییر موقعیت معلم از جلوی کلاس به موقعیتی در میان دانش آموزان و تغییر روش برخورد معلم با دانش آموزان از برجستگی محوریت معلم در اجرای کلاس کاسته شود. برای مثال مواد آموزشی در زمان آموزش و در طول کلاس با تعامل و همکاری دانش آموزان تدوین و تنظیم میگردد. البته با از پیش اعلام کردن موضوع به دانش آموزان به آنها اجازه داده میشود تجسس و تفحص های لازم را پیش از جلسه انجام دهند.
در طول جلسه، معلم سعی میکند رول یک دانش آموز مطلع را بازی کند و از بیراهه رفتن دیگر دانش آموزان پیشگیری کند. معلم سهم مناسب در تدوین و تنظیم آموزه های جلسه آموزشی را دارد و موقعیت او در کلاس در بین دانش آموزان است. در سبک آموزش تعاملی ویزتوت تجهیزات و ابزار موجود در کلاس برای تدوین و تنظیم و ثبت و ضبط آموزه ها به گونه ای هست که در اکثر اوقات فرمان هدایت کلاس در دست دانش آموزان میباشد.
در جلسات کلاسیک تدریس که در کلاس های مدرن امروزی اتفاق می افتد، با استفاده از وایت برد آنلاین ویزتوت به جای وایت برد های هوشمند، معلم و دانش آموزان همگی میتوانند بدون اینکه از جای خود بلند شوند، فقط با استفاده از یک تبلت، افکار و پیشنهادات خود را بر روی برد اصلی که در جلوی کلاس هست گذاشته و در تدوین و تنظیم آموخته های کلاس مشارکت کنند. با استفاده از تبلت یا تبلت هایی که بصورت آنلاین متصل به وایت برد اصلی کلاس هستند و در اختیار دانش آموزان قرار گرفته اند، سرعت عمل در مشارکت دانش آموزان بسیار بالاست. در کلاس تعاملی ویزتوت، دانش آموزان و معلم با استفاده از تکنولوژی وایت برد ویزتوت به تدوین آموخته های خود مشغول میشوند و با راهنمایی معلم در جهت کسب اهداف دوره پیش می روند.
کلاس های تعاملی ویزتوت میتوانند حضوری اجرا شوند و یا مجازی و یا اختلاطی از هر دو. برای مثال تعدادی از دانش آموزان میتوانند در کلاس درس حضور فیزیکی داشته باشند و حتی تعدادی از طریق اینترنت حضور مجازی پیدا کنند. معلم نیز میتواند حضورا شرکت داشته باشد و یا بصورت مجازی تدریس کند. در کلاسهای تعاملی ویزتوت علاوه بر معلمی که احتمالا در کلاس حضور فیزیکی دارد میتوان متخصص و یا معلم دیگری را بصورت مجازی به کلاس دعوت کرد.
+ نوشته شده در جمعه ۱۴۰۱/۰۷/۲۹ ساعت 13:42 توسط سامان اسماعیل وندی
|
اساتید و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان خوزستان سایت حاضر را با هدف اشتراک دانش و تجربه در زمینه رشته های مختلف دانشگاه فرهنگیان راه اندازی نمودند. هدف آن است که دانشجویان ورودی هر سال این مرکز با همکاری با اساتید خود در دروس مختلف ، کتب علمی، فایل های تدریس، پروژه های علمی دانشجویی انجام شده، تجارب و خاطرات خود از آموزش دانش آموزان، محتواهای علمی و مفید، معرفی سایت های مورد نیاز حرفه معلمی و.... را با هدف کمک به آموزش و پرورش( سیاست گذارن/ معلمان / مدیران/ معاونین) و دانشگاه فرهنگیان( اساتید/ مدیران/ معاونین و دانشجو معلمان و مهارت آموزان ماده 28) به اشتراک بگذارند.